Yaklaşık iki yıl önce kendimi bir parça deist, bir parça teist, bir parça agnostik, bir parça panteist (vahdet-i vücutçu) ve hepsinin toplamı eklektik olarak gördüğümü beyan etmiştim.
Öğrencilerimden biri bu düşüncemi “saçma” olarak telakki etmişti, bense saçma olarak görülen şeye o gün bir izahat getirememiştim.
Aynı problematiğin Amin Maalouf ‘ta da [Ölümcül Kimlikler (Panteri Evcilleştirmek) adlı eserine bakınız] olduğunu gördüm. Yazarın meseleyi çözümleyiş tarzı oldukça ilgimi çekti. Amin Maalouf kimliğinin bileşenlerinden uzun uzun bahseder. Ona göre kimlik bölmelere ayrılmaz, o ne yarımlardan oluşur ne üçte birlerden. Benim birçok kimliğim yok, bir kişiden diğerine asla aynı olmayan özel bir “dozda” onu biçimlendiren bütün öğelerden oluşmuş tek bir kimliğim var, der.
Amin Maalouf’un kimliğinin bileşeninde neler var? Lübnanlı bir Arap’tır o, Fransa’da yaşamaktadır, Arapça ve Fransızca bilir/konuşur, bütün dinlere uzak olmakla beraber Hıristiyan bir aileden gelir, büyük annesi Müslüman bir Türk’tür ,masonundan, ateistine, ateistinden anarşistine varana dek yok yoktur soyağacında. İşte böyle bir adamın kendini nasıl tanımladığı benim için gayet önem arz etmektedir.
Amin Maalouf’tan mülhemle söyleyecek olursam kimlikler, birbirini cerh etmeyecek birçok bileşenden(aidiyet) oluşabilir. Mühim olan bu birçok aidiyetin ittifak halinde nevi şahsına münhasır tek bir kimlik oluşturabilmesidir.
Şimdi başa dönecek olursam kimliğimi oluşturan bileşenlerin birbirini nakzedip etmediği sorulabilir. Belki “teist” oluşum bu soruyu anlamlı kılabilir. Bu, kolay anlaşılabilecek/anlatılabilecek bir bahis değil. Konuya salt içine doğduğum kültürün bir gerçekliği olarak baktığımı söylemem yeterli olur sanırım. Bu bakış kimliğimi oluşturan bileşenler arasındaki arızayı da bir nebze olsun gidermektedir.
Ayrıca okumalarım devam ettikçe kimliğimin bileşenlerine yenilerinin de eklendiğini/ekleneceğini ifade edeyim.
sb 31/07/2012
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder