Türkçedeki okumak kelimesinde bile çağırmak davet etmek anlamı vardır. Sözgelimi düğüne okunmak gibi...
14 asır önceki Arap toplumunda yazılı edebiyat değil sözlü edebiyat gelişmişti. Yani o gün için okunacak kitaplardan ve kütüphanelerden bahsedilemez. Dolayısıyla İslam’ın ilk emri oku’dur nokta-i nazarından kimi tartışmalara girişmek komik oluyor.
Bu mevzuyla ilgi kimi tartışamalarda şöyle bir yol izlenebilir:
1. Kutsal kitaplar çok anlamlı metinlerdir. Kelimenin o gün için çağırmak anlamı daha akla yatkındır ama bugün için okumak anlamı.
2. İkra metaforunu bir yana koyacak olursak bir ayette "aklını kullanmayanın aklına pislik boca edileceği"i söyleniyor. İslam dünyasının geri kalış gerekçesini bu ve buna benzer ayetlerin hakkıyla mütalaa edilemediğine dayandırılabiliriz.
Son olarak ilham/bilgi kaynağımı açıklamasam hırsızlık yapmış olurum: "İkra" kelimesinin etimolojik anlamının “çağırmak” olduğunu yıllar önce bir televizyon programında Yaşar Nuri Öztürk hocadan dinlemiştim.
sb 10/04/2012
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder