ORUCA DAİR

Orucun gayelerinden birinin yoksulun, aç insanın halini anlamak olduğu söylenir. Modern eğitimden geçmiş insanlar oruca gereksinim duymadan da bunu yapabilirler. Bu mantık o kadar yanlıştır ki herhangi birini anlamak için o kişinin halini yaşamak mı gerekir? Hem bu ne kadar mümkündür? İnsanlar görerek, hissederek, okuyarak  empati yeteneklerini geliştirebilirler.

Eski zamanlarda insanlar yarı aç vaziyette idiler. (İnsanların karnının doyması son yüz yılların işi. Tarımda makinenin kullanılması üretimi kat be kat arttırmıştır.) Bu durumda zaten aç olan insanın açlığını oruç tutarak bir fazilete dönüştürmesi gayet (o günkü mantık çerçevesinde) anlamlıdır.

Gece yarısında yemek yiyerek yatıp ta akşama kadar aç kalmanın ibadetle bir alakası yoktur. Bu resmen her türlü hastalığa davetiye çıkartmaktır. Türkiye’de aklı başında doktorların bunu açıkça söylemeleri gerekmektedir.

Orucun nefsi terbiyeyle de bir alakası olduğunu sanmıyorum. Nefis terbiyesi nefse zor gelen şeyi yapmak bunu yaparken de dizginlerini elden kaçırmamaktır. İftarda dizginlerin elden nasıl kaçtığını biliyoruz…Cümbür cemaat yapılan bir eylemin nefis terbiyesiyle bir alakası olamaz. O, olsa olsa bir şenliktir.

Oruç açıkça bir iftar şenliğidir. İftarda da körler sağırlar birbirini ağırlar vesselam. Yani kimsenin sofrasında bir dar gelirli bulamazsınız. Zaten şimdilerde dar gelirli demek aç demek değildir, belki proteini çeşitlendiremeyen insan demektir. Ve herkes de gururdan bir köşkte oturmaktadır ki çoğu acından ölse kimseye mudarası olmayacaktır.

Orucun mahalle baskısına davetiye çıkaran bir yanı olduğu da aşikâr. Oruç tutmuyorsan bunu aleni kılamıyorsun. Dolayısıyla insanlar seni iftara davet edebiliyorlar. Bu davetlere mazeretsiz katılmamak olmuyor. Her zaman da bir mazeret bulamıyorsun. Gittiğinde tuhaf duygulara kapılıyorsun…

Biraz önce eski futbolcu Selçuk Yula’nın vefat ettiğini öğrendim. Işıklar içinde yatsın. Bu şahıs geçenlerde bir programda oruç tuttuğunu ima edecek bir cümle sarfetti. Bununla beraber çok sayıda kişinin ölüm haberlerini alıyoruz. Acaba bu ölümlerin oruçla bir alakası var mıdır diye düşünmeden edemiyorum. Malum havalar çok sıcak, günler uzun….

Sb 06/08/2013